What is "Electronics" - Part 6

 Electronics:  အပိုင်း ၆ 

Audio frequencies

Continuous a-c wave တခု၏ frequency ဆိုသည်မှာ တစက္ကန့်အတွင် ပြောင်းလဲနေသော လှိုင်း အရေအတွက် ဖြစ်သည်။ သုံညမှ အပေါင်းသို့ ပြောင်းပြီး ထိုမှတဖန် အနှုတ်တန်ဘိုး ထို့နောက် သုံညသို့ ပြန်ရောက်သည်အထိ ကို cycle ဟုခေါ်သည်။ cycle တခုသည်   sine wave ဖြစ်သည်။ တစက္ကန့်တွင် ပါဝင်သော cycle အရေအတွက်ကို frequency ဟုခေါ်ပြီး ၎င်းကို cycles per second ဖြင့် ဖေါ်ပြသည်။ ထို့ကြောင့် wave တခုသည်  frequency မြင့်လေလေ တစက္ကန့်အတွင်း direction ပြောင်းလဲသော အကြိမ် များလေလေ ဖြစ်သည်။ a-c wave form တခုသည် တစက္ကန့် တွင် cycle အနည်းငယ်မှ  သန်း ထောင်ပေါင်းများစွာ အထိ ရှိနိုင်သည်။ cycle per  second ကို ထင်ရှားသော သိပ္ပံပညာရှင်တယောက်ကို ဂုဏ်ပြုသောအားဖြင့်  Hertz  ဟု ခေါ်ကြသည်။   တိုကောက်အားဖြင့် Hz ဟု ရေးသည်။ frequency 10 cycles per second ကို 10 Hz, 10000 cycles per second ကို 10 kHz, 10,000,000 cycles per second ကို  10 MHz ဟု ဖေါ်ပြသည်။ 

a-c electronic signals များသည် အလွန်နိမ့်သော frequency မှ သန်းထောင်ပေါင်းများစွာ မြင့်သော frequency များအထိ ရှိကြသည်။ frequency များကို range  များအဖြစ် ခွဲခြား သတ်မှတ်ထားကြသည်။ ထို range များအနက် အလွန့်အလွန် အရေးပါသော frequency range မှာ   လူ၏နားဖြင့် ကြားနိုင်သော frequency များဖြစ်သည်။

Audio Frequency Range

 လျှပ်စစ်လှိုင်းများကို လူက တိုက်ရိုက်မကြားနိုင်ပါ။ လူ့နားက ကြားနိုင်သော လှိုင်းများသည် လေထဲတွင် ဖိအားပြောင်းလဲမှု့ကြောင့် ဖြစ် ပေါ်လာသော အသံလှိုင်းများဖြစ်သည်။ အသံလှိုင်းကို microphone တခုဖြင်း electronic signal ဖြစ်အောင် ပြောင်းနိုင်သည်။ ထို့အတူ electronic signal ကို လူ့ကြားနိုင်သည့် အသံဖြစ်အောင် speaker ၊ earphone စသော transducer တခုခုသုံးပြီး ပြန်ပြောင်းနိုင်သည်။ 

ထို သို့ပြောင်းထားသော electronic  signal များ၏ ပုံသဏ္ဌာန်နှင့်  frequency များ သည် အသံလှိုင်းနှင့် အတူတူပင်ဖြစ်သဖြင့် audio signal များဟုခေါ်ကြသည်။ audio signal များ၏ frequency ကို  audio frequency  ဟုခေါ်သည်။ ၎င်း  frequency များသည် 20 Hz မှ 20 kHz ကြားအတွင်း ရှိသည်။ 

Audio frequencies များသည် sound frequencies များဖြစ်သဖြင့် တခါတရံ sonic frequencies ဟုလည်း ခေါ်ကြသည်။. ထို့ကြောင့် 20 Hz ထက် နိမ့်သော frequencies   များကို subsonic  ဟု၎င်း 20 kHz ထက် မြင့်သော frequencies  များကို supersonic, ultrasonic သို့ hyper sonic signals   များဟု ခေါ်ကြသည်။

Sound wave များသည် အမြဲတန်း sine wave များလို ရိုးရိုးရှင်းရှင်း မဟုတ်ဘဲ အများအားဖြင့် ပုံသဏ္ဌာန် အမှန် မရှိသော complex wave များဖြစ်ကြသည်။ သို့‌သော် complex sound wave များတွင် simple sinewave များ ပေါင်းစပ်ပါဝင်နေကြပြီး ပါဝင်နေသော wave များက အသံကို တခုနှင့်တခု ကွဲပြားစေသည်။  

Audio frequency များထက် ပိုမြင့်သော frequency  များ

Electronic တွင် သုံးသော signal များသည် audio frequency များထက် နိမ့်သော frequency များ ရှိသလို များစွာ မြင့်မားသော frequency များလည်း ရှိသည်။ audio ထက် နိမ့်သော frequency များကို very low frequencies ( VLF ) ဟုခေါ်ပြီး electronic တွင် သုံးသော frequency များထဲတွင် အနိမ့်ဆုံး ဖြစ်သည်။ electronic frequency များကို low frequency , medium frequency စသဖြင့် band များဖြင့် ဖေါ်ပြကြသည်။  band တခုနှင့်တခု ပါဝင်သော frequency များကို အနိမ့် အမြင့် နှိုင်းယှဥ်ပြီး ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ ထို့ကြောင့်  medium frequency band ထဲတွင်ပါဝင်သော signal တခုသည်  low frequency band ထဲတွင်ပါဝင်သော signal တခုထက် frequency ပိုမြင့်သည်။

အခေါ်ဝေါ်များ တပြေးညီ ဖြစ်စေရန် frequency band များကို International Telecommunication Union(ITU) က သတ်မှတ်ပေးထားသည်။ 

သတ်မှတ်ထားသော frequency band  များမှာ Very Low Frequency(VLF), Low Frequency(LF), Medium Frequency (MF), High Frequency (HF), Very High Frequency (VHF) , Ultra High Frequency(UHF), Super High Frequency(SHF), Extremely High Frequency(EHF) တို့ ဖြစ်သည်။ တခါတရံ  signal များကို လှိုင်းတို(short wave) ၊ လှိုင်းလတ်( medium wave) ၊ မိုက်ကရိုဝေ့ (micro wave) စသည် ဖြင့် ခေါ်ဝေါ်ကြသည် ကို ကြားဘူးကြမည်။ ထိုအခေါ် အဝေါ်များသည် ဖေါ်ပြခဲ့သော frequency များကို ပင် လှိုင်းအလျှား wave length  ဖြင့် ပြောကြခြင်းဖြစ်သည်။ တခါတရံ  မီတာ၊ စင်တီမီတာ  စသဖြင့်လည်း ရည်ညွန်း ဖေါ်ပြတတ်ကြသည်။ ထိုသို့ ပြောဆိုနိုင်ခြင်းမှာ frequency နှင့် wave length သို့သည် တခုနှင့်တခု ဆက်စပ်နေသောကြောင့် ဖြစ်သည်။

ITU မှသတ်မှတ်ထားသော Frequency Band များ